अमेरिका - ५

मी गेल्या आठवड्यात फिलाडेल्फियाला केदार कडे गेलो होतो चार दिवस, केदार म्हणजे मावस भाऊ, इथेच आहे १८ एक वर्ष , छान घर आहे, ३ मूल आहेत, एकदम गोड आहेत, दिसायला भारतीय पण बोलायला फर्डा इंग्रजी आणि शिस्त तीच , पण आपल्यासारखी, म्हणजे अगदी बेस्ट ऑफ बोथ वल्ड्स . मस्ती खूप पण व्रात्य नाही , एकदम आज्ञा धारी स्वतंत्र.

माझं तिकीट त्यानेच काढून पाठवलं (माझ्या इथल्या टिच भर मिळणाऱ्या भत्त्यात मला ५०००० हजार परवडणारे न्हवतेसच ) आणि मी गुरुवारी त्याच्याकडे पोचलो, thanks giving साठी दोन दिवस सुट्टी मिळाली होती म्हणून त्याच्या कडे गेलो. हा देश लै म्हणजेच लैच मोठाय , म्हणजे मी त्याच्या थोडा जवळ आहे, दिल्ली मुंबई इतका, किव्हा अजून थोडा जासत, पण तरी खूप जवळ, स्वाती, म्हणजे माझी मावस बहीण साडेसहा तास उडून केदार कडे आली , म्हणजे बघा .... आपण आठ तासात युरोपात जातो आणि अमेरिकेतल्या अमेरिकेत सडे सहा तास 

बुधवारी म्हणजे २१ नोव्हेंबर ला लवकर पांगा पांग झाली , सगळी लोक सुट्टीवर गेली , हापिसात इन मिन तीन माणसं , त्यातला एक गोरा  ( इथे सगळे तरुण आहेत, म्हणजे अगदी कॉलेज संपवून आलेले ) मला म्हणाला ते पण अगदी आढे वेढे घेत, थोडं चिंतेत , कि तू काय करणार चार दिवस , मी म्हंटल अरे मी चाललोय भावाकडे इथे नाही मी , एकदम हायस झाल्यागत म्हणाला चला बर झाल, मी विचार करत होतो कि तू इथे एकटा काय करणार, सगळंच बंद , मग तुला कुठे फिरायला नेऊ का? पण बर केलंस, ईथे काहीच नाही पाहायला.  बाय मजा कर म्हणाला आणि गेला .... खूप बर वाटलं मला, कि यार हा कुणी परका , परदेशातला माझ्या बद्दल इतका आपुलकीने विचार करतो? म्हणजे माणुसकी आहे तर, ह्यांच्यात जास्त असेल ... दिखावा नसेल पण जाणीव आहे ...... अगदीच पर गावी नाहीये मी असं वाटलं , उद्या वेळ आलीच तर ही लोक नक्कीच मदत करतील न सांगता, हा एक खूप आधार वाटला .... आपली काय ह्यांची काय तरुण पिढी हीच शेवटी उद्याची आशा आहे, अमेरिका तरी सुखरूप आहे असं वाटलं . ह्यांच्या आणि आपल्या शिक्षण पद्धती बद्द्दल घडण वळण बद्दल नंतर सांगेन कारण आज खरं तर फिली बद्द्दल आहे .... 

मी फिली ला साधारण तीन च्या सुमारास आलो , केदार मला न्ह्याला आला होताच , त्याच घर तासा भरावर होत (म्हणजे १०० एक किलोमीटर ), माझं पण घर एअरपोर्ट पासून तासाभरावर आहे, पण अंतर १५ किलोमीटर एवढाच फरक . तीन आठवड्याने आपला कुणीतरी भेटणार म्हणून मी पण भावुक आणि उत्सुक होतो , एरपोटच्या बाहेर आल्यावर एक चार मिनटात केदार दिसला, एकदम टका टक ऑडी A ७ , बर वाटलं भेटून, गाडी एरपोर्टच्या बाहेर आली आणि हायस वाटलं, एकदम मोठं शहर , गाड्या,  उंच इमारती वगैरे . मी राहतो ते एक गाव आहे, ट्रेन वगैरे काही नाही ट्राफिक नाही काही नाही इथे बर वाटलं, तरी सुट्टी होती म्हणून शुकशुकाट होता, पण छोटे रस्ते खूप गाड्या बघून बर वाटलं, मग कुठे खायला मिळतंय का बघू म्हंटल तर सगळं बंदच, मग घरी जाऊन मी हादडल ... त्याची तीन लहान मुलं अगदी गुणी सारखी माझ्या जवळ आले मला कडेवर घेऊ दिलं पापे घेऊ दिले आणि परत खेळायला पळाली , इतकं नवल वाटलं मला , इथे हवेतच गुणी पणा (आणि खूप थंडी), ठासून भरलंय ... 

कैरावीने (केदार ची बायको ) मस्त चहा दिला, रात्री आमटी भात भाजी लोणचं दही वगैरे सगळंच साजर संगीत दिल दुसऱ्या दिवशी उंधियु आणि एके दिवशी गवार बटाटा आणि पनीर आणि आमटी  भात, अगदीच छान जेवण , तीन आठवढे  मी एकटाच ते पाकीट फोडून खात होतो इथे पोट फुटे पर्यंत खायला घातलं . 

दुसऱ्या दिवशी मी स्वाती केदार फिलीला गेलो....

त्या ,मुलांचं एक (म्हणजे अनेक कौतुक आहेत त्या मधलं एक) कौतुक असं कि आम्ही निघालो तेव्हा २ नंबर च्या पोराने (वय वर्ष ८)विचारलं कि बाबा कुठे चाललात काका आणि आत्या ला घेऊन? केदार म्हणाला फिली दाखवायला, आम्ही यायचं का? नाही रे ह्यांनी पाहिलं नाही ना, म्हणून फक्त ह्यांना , ओक असं म्हणून आम्हाला बाय केलं मिठी मारली आणि सुसाट पळत खेळायला गेला, मला फार कौतुक वाटल , अजिबात हट्ट नाही कि काही नाही, कुणाच्याही हातात मोबाईल आयपॅड नाही, गिटार वाजतात.  एक मुलगा violin आणि piano आणि वाचन करतात रोज. हे सगळं मस्ती अभ्यास करून ....खूप स्वावलंबी  आहेत ... 

फिली हे खूप     ऐतिहासिक शहर आहे,  इथे  Declaration of Independence and Constitution वरसह्या केल्या होत्या , म्हणजे थोडक्यात इथे अमेरीकन लोकांनीं स्वातंत्र्य घोषित केले,कुणा पासून ते नाही नीट कळल. पण इथेच त्यांच constitution लिहिलेलं गेलय आणि ते फक्त ३० एक पानी आहे , त्यातलं मूळ बहुदा १७ पानीच.  बाकी सगळं लोकांनी ठरवायचं , म्हणजे हेच असच करा असच जा असच खा असच जगा अस नाही, तरीही लोक इतरांना खूप मान देतात आदर करतात, रस्त्यात पहिले आप आहे, लोकांना डोकं चालवायला वाव आहे, स्वातंत्र्य आहे. 

एक सांगावं वाटलं म्हणून, युरोपात काय किव्हा इंग्लंड ला काय लोक सिगारेटी फार ओढतात , इथे मला प्रमाण कमी दिसलं, नवल वाटलं मला, कारण आपण अमेरिका "खाली पिक्चर मी देखेलाय", तस अजिबात नाही वाटलं , दारू वर पण बऱ्या पैकी निर्बंध आहे, युरोपला वाणी पण दारू विकतो, इथे असं नाहीये. आपले हिंदी पिक्चर बघून लोकांना जे वाटत तेच आपल्याला वाटत ह्यांच्या बद्दल, जेवढं हिंदी सिनेमातला भारत खरा तेवढाच हॉलीवूडचा मधला हा देश खरा, फक्त शिस्त आणि स्वच्छता एकदम खरी. 

तर केदार आम्हाला (परत ५० मैल लांब)फिली ला घेऊन आला गाडी पार्किंग मध्ये लावली (मुंबई सारखा इथे पण पार्किंगचा प्रॉब्लेम आहे म्हणे :)म्हणून एके ठिकाणी गाडी लावली )आणि बस च तिकीट काढून आम्ही तिघे त्या होप ऑन व होप ऑफ मध्ये बसलो, हे जग भर असच आहे, दार अर्ध्या तासाला बस असते, २७ पॉईंट फिरवतात तुम्हाला.  हवं तेव्हा उतरा आणि परत पाठच्या बस मध्ये मध्ये बसा. गुरगुट थंडी होती, त्यात आम्ही ओपन बस मध्ये फिरलो, मजा आली राव.  केदार बिन्धास होता मी आणि स्वाती हातमोजे मफलर जाकीट कानटोपी, केदारच म्हणणं असय कि आपल्याला अशी समजूत आहे कि आपण कायम गरमच राहायला हवय आणि त्याची गरज नसते, स्वाती म्हणते पण थंड राहायची पण गरज नसते ,म्हणून आम्ही दहा बारा कपडे आणि तो नुसता जाकीट .. असो... तो वीस वर्ष राहतोय मला २० दिवस पण नाही झाले ....  

फिली शहर मोठं आहे. पेन्सिल्वेनियात राज्यातील सगळ्यात मोठं शहर, इथे एक मोठी घंटा आहे, लिबर्टी बेल, ती पाहायला मोठी रांग होती, मी नको म्हंटल, तास भर रांगेत उभं राहून काय पाहायचं? तर घंटा? इथला इतिहास  फार तर तीनशे वर्ष जुना (आपला २०००० वर्ष... नाही का? बर २०००..सांगायचा मुद्दा येगळा हाय, जुना ,नवा,  सरस, खराब नाहीये) .... पण तरी खूप छान सांगतात फिरवतात, झालंच तर इथे रॉकी नावाचा पिक्चर च शूटिंग झालं होत, म्हणजे स्टॅलोन च , त्यात तो एके ठिकाणी धावत जिने चढतो, तर ह्या लोकांनी त्याचा पुतळा उभारलाय आणि लोक तिथे फोटो काढतात .... काय पण विकतात आणि आपण काय पण विकत घेतो. 

तर आम्ही फिरता फिरता एके ठिकाणी ट्रॉपिक मध्ये अडकलो आणि शेजारी एक मार्केट होत, ७० एक दुकान त्यातली सगळीच बहुदा हॉटेल्स आणि दोन चार हाड माउस विकणारे, आम्ही खरं तर एका उंच बिल्डिंग पाशी थांबून वरून शहर पाहणार होतो, पण मला राहवेना, म्हंटल चला मार्केट पाहू. नुसत्या इमारती काय पाहायच्या? इन्सानियत पाहू म्हंटल. "रेडींग मार्केट", गजबजाट अनेक हॉटेल्स खाऊ गल्ल्लीच (तरी स्वछ), अनेक प्रकारचे खाद्य पदार्थ, गाय म्हैस , डुक्कर, कोंबडी बदक, मासे सगळंच विकायला पण,  आपल्या सारखं असं लटकावून न्हवत ठेवलं. शेजारी शेजारीच  हॉटेल्स, मिठाई च दुकान, आईस क्रीम, भाजी पाला, पिझा, बर्गर , इंडियन , मेक्सिकन, केक्स , मिल्क शेक, कूकी आणि बरंच काही आम्ही हिंडून खाऊन निघे पर्यंत डीड दोन तास गेले ... कश्यात हि रमतो मी, मला आठवत आम्ही भावंडं त्या शिवाजी पार्कात त्या शनिवारी बाजारात किती रमलो (येडे आहेत आम्ही).पण मला मजा आली अशी जवळून लोक बघता आली, काय खातात पितात ते पाहता आलं, गर्दीत कसे वागतात , घाण करतात का? ते पाहता आलं प्रामाणिक लोक आहेत, जस एअरपोर्टला  असतात तसेच मार्केट मध्ये वागत होते, आपण मॉल मध्ये वेगळं आणि भाजी वली, मासे वाली कडे वेगळं असतो ...... ही कॉपी का नाही करत यार आपण. मी तिथे चिकन खाल्लं म्हणा, भारतात मी नाही खात, मासेच जास्त खातो, पण इथे येऊन मी जास्त शाकाहारी झालोय, स्वतः करून खा म्हणून असेल, पण भांडी घासा आणि परत इथे वाटण घाटण करायला काही नाही, बाहेर काय एवढ नीट नाही मिळत आणि मी राहतो अडनिड्या जागी धड काही नाही उबर चे १५ डॉलर आणि खायचे ५ अस आहे, म्हणून आपलं घरीच खावा ... तर त्या मार्केट मध्ये मस्त हुंदडून आम्ही बशीत बसलो तेव्हा चार झाले होते ,ती बाई (म्हणेज गाईड )म्हणली की साडेचार ला बंद होणार टूर, म्हणून आम्ही मग त्या टॉवर ला जाऊन वरून शहर बघायचा प्लॅन रद्द केला (एकदा आयफेल टॉवर वरून पॅरीस पाहिलं कि बाकी काय पाहणार महाराजा?)मग नुसत फेर फटका मारून परत केदार च्या तीन रत्नांशी बागडायला परत आलो

इथली नाव इंग्लंडशी जुळतात , म्हणजे रेडींग म्हणा... अशी बरीच अरे आणि मोठं म्हणजे न्यू यॉर्क, यॉर्क जे इंग्लंडला आहे ते इथे येऊन न्यू झालं....सगळी नाव तिथून आणली , कारण यूरोप मधून आलं कि हे बेट आधी लागत , आणि ही लोक आली पण इंग्लंड हून, सगळी नाव तशीच, पण इमारतींचं बांधकाम मात्र मला वेगळं वाटलं. ह्या लोकांनी नाव सोडल्यास , म्हणजे घेतल्यास बाकीचं इंग्लंडच तस काहीच नाही घेतलं . बेंजामिन फ्रँकलिन नावाचा एक थोर माणूस इथे होऊन गेला त्यानेच ते सगळं लिहिलं , तोच पहिला पोस्ट मास्टर, तोच फायर ब्रिगेड चा संस्थापक, तो एक संशोधक होता,  चांगला सुशिक्षित होता, एक ना अनेक गोष्टी, मला फक्त जॉर्ज वॉशिंग्टन माहित होता, म्हणजे बेंजामिन फ्रँकलिन बद्दल ऐकून होतो, पण हे न्हवत ठाऊक कि तो एवढं सगळं करून गेला. पण त्याला मानलं, असं constitution लिहून गेला कि त्यात लोकांना मोकळं केलं अडकवलं नाही पण तरीही एक बारीक धाग्यात सगळ्यांना ओवून गेला, तुम्ही तोडलं तर माळ तुटेल, माळ असेल तर मोती नाहीतर मातीत जाईल .  सरकार तुम्हाला बांधत नाहीये.. फक्त सांगते .... आता थोडा फरक जाणवतो म्हणा,  त्यांचा तो नवा राष्ट्राध्यक्ष फार कुणाला आवडत नाही, पण अमेरिका देश खूप मोठा आहे, आपल्याला फक्त कडे कडेचा ठाउके आतला कुठे ठाऊक? स्वाती जेव्हा साडे सहा तास घेऊन इथे येते, म्हणजे खाली सगळं देश आहेसच ना? 

अमेरिका -४

अमेरिका -४

फारा दिवसाने इथे ऊन पडलं, इतके दिवस नुसता पाऊस , आज जरा हायस झालं . इथे वेध शाळा सरकारी नाहीये त्या मुळे अंदाज एकदम अचूक , अमुक वाजता पाऊस आणि उद्या शनिवारी ऊन आणि अगदी तसंच, तो टीव्ही वरचा सांगणारा उगाच आगाऊ होता पण अंदाज खरा, मी पण मस्त उन्हात फेऱ्या मारल्या, मुंबईकर म्हंटला कि १८ म्हणजे थंडी इथे ६ होत तापमान , पण ऊन होत , म्हणून मी बागडलो . 

वाण सामान आणायला ११ ला बाहेर पडलो, (नेहमी सारखे खूप कपडे घालून), uber केली आणि "पटेल ब्रदर्स" मध्ये गेलो . ही एक चेन आहे अमेरिका भर . कौतुक आहे ह्यांचं , गुजरात मध्ये खर तर पैसा आहे, तरी बाहेर पडून धडपड करून काहींना काही तरी करतात . सगळी माणसं दुकानात आपली भारतीय होती आणि वस्तू पण, नाही म्हणायला एक गोरी मुलगी आपल्या गुजराती मित्राबरोबर आली होती, पण बाकी सारे देशी. बेडेकर आणि चितळे दिसले, बरं वाटलं. बाकी दुकान अगदी आपल्या सारखं फक्त किंमत डॉलर्स मध्ये आणि सगळ्या गोष्टी किलो भर अर्धा किलो पाव किलो नाहीसच तो ब्रेड पण ५० स्लाइस चा , (ही लोक किती खातात यार!) सगळंच खूप जास्त  ... पण बाकी सगळ्या गोष्टीआपल्या सारख्याच , अगदी मॅगी सुद्धा ... रेडी मेड पोळ्या गरम करा आणि खावा (एकदम बेस्ट ), चिरलेली भाजी , अगदी खोबर सुद्धा ते सुद्धा खाणलेल (थोडं महाग आहे, पण ठीके ,  आयत मिळतय ते काय कमीये?). 

आपल्या इथून काही जास्त आणायची गरज नाही, (उगाच वजनाचं टेन्शन चायला.), आठ दिवसात दुकान मिळेल. 

एक महत्वाचं म्हणजे इथे यूरोप सारखं पब्लिक ट्रान्सपोर्ट नाही आणि फूटपाथ पण नाहीत , गाडी नसेल तर फार पंचाईत . तरी आता उबर आहे, आधी लोक काय करायची कुणास ठाऊक? यूरोपात लोक चालतात आणि सायकल फिरवतात इथे फक्त गाडी एके गाडी....  बस नाही कि ट्रेन नाही , फूट पाथ तिथे दहा फुटी, इथे अजिबात नाही . फक्त शिस्त मात्र तीच , तिथे फक्त लोक आपण हून थांबून तुम्हाला रस्ता ओलांडू देतात इथे नाही तस ... पण इथे सगळंच वेगळं पण तरी आपल्या सारखं .... 

अमेरिका -3

अमेरिका -३

इथे thanks giving नावाचा उथस्व असतो (इथे सगळ्याच गोष्टींचा उत्सव असतो म्हणा ), तर मी आज अमेंडाला (आमची रेसेपशनिस्ट कम ऍडमिन कम सर्वेसर्वा )विचारलं कि काय ग नक्की म्हणजे काय आहे हे ?  महाराजांची (शिवाजी, एकच महाराज ) जयंती कधी? असं कुणी विचारलं कि मी कसा गडबडेन तशी ती गडबडली, मग म्हणाली , कि इसवीसन ... ते आठवत नाही पण युद्ध  झाल्यावर जेव्हा अमेरिकन (अरे तुम्ही मूळ इंग्रज, हे मनात म्हंटल ) इंडियन्स (म्हणजे मेक्सिकन) आणि निग्रो जेव्हा एकत्र बसले जेवायला आणि ठरवलं कि लढाई बंद त्याला thanks giving असं म्हणतात . 

म्ह्णून सगळ्यांनी काहीतरी करून आणायचं आणि खायचं एकत्र ..... म्हणून आज ऑफिसात सगळ्यानी काही तरी आणलं होत त्यात टर्की , बटाटे ,कॅनबेरी हवेत (मी व्हेज खाल्लं , मला टर्की आवडत नाही ), ते सगळ्यांनीं  आणलं , बरं होत , (खोटं का बोला खाल्ल्या अन्नाला जागतो) सगळ्यानी उत्साहाने आणलं होत   तरी लोक नऊ वाजता हजर होते , मला हा गुण आवडतो गोऱ्यांचा , लवकर येतात (आणि लवकर जातात). एक मुलगी सोडली तर सगळी मुलं आहेत तरी सगळ्यांनी आणलं होत , मिलिंद बागडे  , म्हणजे आमचा मालक त्याच्या बायकोने पुलाव आणला होता आणि संयम , म्हणजे त्याचा भाऊ , त्याच्या बायकोने baked vegetables आणले होते मी, खूप हावरट सारखे ते खालल,  खूप दिवसाने , घरच जेवण मिळालं म्हणून चार घास अधिक गिळले . तसा मी सगळं खातो हो, पण तरी भाताची ह्या भटाला अधिक ओढ .

अमेरिका -2

आज शुक्रवार .... 

ऑफिसात आज थँक्स गिविंग साठी सगळ्यांनी घरून काहीतरी आणलं होत नेहमी सारखं एक इशू आला आणि मला जरा जास्त थांबावं लागलं ..... म्हणजे सहा , बाकीची लोक साडे चार पाचला गेली. एक अमेरिकन मुला बरोबर मी एक त्याला आलेला प्रॉब्लेम सोडवत होतो आणि मला उशीर झाला.

 सगळी तरुण मुलं सारखीच असतात (आणि मुली सुद्धा) नचिकेत  (माझा भाचा वय २२)पेक्षा  एखाद दोन  वर्ष मोठा असेल पण साडे सहा फूट आडदांड. इथे सगळेच तगडे आणि जिम धारी , बर वाटत बघायला आपल्या कडे अभ्यासालाच इतकं महत्व आहे कि माने खाली काही असत हे आपण विसरतो, खरंच विसरतो ;).. ... 

निघताना मी अमेरिकेत काम करणाऱ्या श्रीरंग ला विचारलं कि अरे इथे दारू मिळते का? त्याने लगेच मॅप काढला आणि सांगायला लागला कि abc मध्ये मिळेल (abc ची गंमत नंतर ) तर ज्या मुलाला मी मदत केली त्याने हे abc ऐकलं आणि म्हणाला अरे वाह abc मजाय ,  लगेच संधी साधू पणा करत म्हंटल , नेतोस का?

त्याचा प्रॉब्लेम त्याच्या मते मी सोडवला कारण त्याला काही कळत न्हवत आणि त्याला वाटलं मी उपकार केलेत म्हणून म्हणाला असेल,  "अरे नक्की जवळ आहे दहा मिंट". 

चला म्हणाला , मला वाटलं मला दहा वाजतील तुम्ही (इंग्रजीत सगळ्यांना तुम्ही म्हणतात you  म्हणजे तुम्ही , कळलं ?)सहालाच मोकळं केलंत चला ... त्याच्या मापाचा एक truck मध्ये मला तो घेऊन गेला  आणि आणि बसायच्या आधी डबीतून तंबाकू चा बकाणा दातांच्या आणि ओठांच्या मध्ये कोंबला आणि मग आपल्या कडचे लोक तोंडाचा चंबू करून बोलतात तसा सगळा रास्ता बोलला , फक्त थुंकला नाही कारण त्याने एक बाटली घेतली आणि त्यात थुकला .... मला डॅनी जी जाम आठवण आली , त्याने मला एकदा सोडल होत पुण्यात असताना  तेव्हा ऑफिसातून एक ग्लास आणला होता आणि त्यात थुंकला , पण एके ठिकणी शेवटी थुंकलाच लांब थांबून कडेला पण ह्या मुलाने शेवट पर्यंत बाटली बाळगली. 

मला म्हणाला माझी गर्ल फ्रेंड (आपण फार बाऊ करतो बाबा ) चिडेल तिने मला पाहिलं तर, मी पण एकदम साळसूद पणाचा आव  आणून का रे? अस म्हंटल (ऊगाच त्रास होत नाही मला, कुचकट आहे मी , देव बघतोय ) अरे तंबाकू आहे ... मी अरे हो? असं केलं (देवा माफ कर , पण मला हा दारू पर्यंत नेणार होता ), आमच्या कडे पण मिळत , मी घेऊन जाईन म्हंटल मला दोन माणस माहित आहेत (बिनाताई जाम चिडेल ) त्यांना देतो , घेघे म्हणाला स्वस्त आहे , बरं पडत. 

तो स्वतः अमेरिकन फ़ुटबाँल खेळायचा (ऑसुदी खेळ , नुसती आदळ आपट हाणा मारी ), पण पोरगा अगदी तसाच .... वर्ष भरा पूर्वी आला कारण त्याचा गर्ल फ्रेंड ला ह्या इथे नोकरी मिळाली , आधी ती  पास झाली मग हा , पण एवढा आडदांड पोरगा गर्ल फ्रेंड साठी इथे (नॉर्थ कॅरोलिनाला ) , आपण उगाच बाऊ करतो आणि लपवतो (मी मगाशी सांगितलंय , पण तरी ). 

abc 

तर इथे केरळ सारखी फक्त सरकार दारू विकते आणि दुकान ठरलेली , त्या मुळे यूरोप सारखं (मला खूप आवडत म्हणा ) सगळी कडे नाही . पण आपल्या सारखं प्रत्येक राज्य वेगळं,  नियम वेगळे . मी दुकानात गेलो दारू घेतली (जीवात जीव आला ) आणि ती पण टीचर्स , (मजा करा लेको मटार उसळ शिकरण) आणि लाईनीत उभा राहून पैसे (डॉलर्स, पण भारता पेक्षा स्वस्त पडली  ) दिलें . इथे ड्राय काउंटी आहेत दारू वर्ज पण तिथे चोरून दारू विकणे वगैरे आहे . आपण खूप सेम आहोत तरी वेगळे म्हणून म्हणतो आपण त्यांची कॉपी करू नये ... ह्यांच्या एका स्टेट मध्ये अख्खं यूरोप येईल.... 

अमेरिका -1

अमेरिका 

Naturally unnatural , मला ह्या लोकांना बघून मनात हे आल प्रथम दर्शी. सिमी ग्रेवाल किव्हा ह्रितिक कसे एकदम नैसर्गिक रित्या कृत्रिम आहेत तस. म्हणजे युरोपियन सरळ आहे , शिष्ठ असतील उगाच गळा भेट घेत नाहीत. 

हिथ्रोव आणि मुंबई विमानतळात एक साम्य आहे, सगळी लोक भररतीय आहेत , म्हणजे security तिकिट वाले , सफाई कामगार , फक्त दुकान निराळी आणि उगाच महाग . आपलं विमान तळ आता खूप छान आहे, ही लोक फार पळवतात आणि अमेरिकेत तर मैल भर कवायत केल्या शिवाय तुम्हाला विमान पकडायची परवानगीच नाहीये, म्हणजे वयस्कर लोकांना connecting विमानं पकडणं अशक्य. एक तर ५० एक मैल क्षेत्रफळात विमान तळ असत आणि असंख्य टर्मिनल. लंडन तस जुनं आहे airport, मोठं आहे (आणि महाग पण ), पण जून आहे, त्या साहेबा सारखच आणि शोभा डे सारख, वय झालंय नवीन लोक,  गोष्टी आल्यात ते मान्य करतच नाहीये आणि स्वतःला तरुण म्हणून घेऊन डाग दुजी करत बसायचं . साहेबाने बदलायला हवय .... असो 

अमेरिकेत मी इम्मीग्रेशन च्या बाईशी बोललो (म्हणजे ती बोलली , मी हो नाही असच म्हणालो ) , निग्रो होती , तेव्हा ती कडक वगैरे वाटली , मला काहीच विचारल नाही, म्हणजे का आलास वगैरे इतकच, उलट सुलट काही नाही . एक तर इथे आपल्याला सारखं का आलात काय करणार किती राहणार असं विचारतात, यूरोपात ते बरंय , नुसतं डेडली आडदांड माणूस असतो आणि एक टक बघतो बस्स ... मला जाम राग आला होता, पण मी ज्या मनस्थितीत आलो होतो त्यात मला वाद घालायचा न्हवता, नाहीतर एक तरी शाल जोडीतली दिलीच असती. 

मला अजून दोन विमान बदलायची होती पण ती  domestic होती, जितका त्रास इंटरनॅशनल ला दिला नाही त्या पेक्षा जास्त त्रास ह्या लोकाच्या security ने दिला, दोन्ही वेळा बाग उघडा एकदा पॅन्ट मध्ये हात घातला ... विचारू नका .. मी त्याला म्हणणार होतो कि अरे मुर्खा दोन खंड ओलांडून आलोय , पागल कुठला ... पण मी सुरवातीला 

Naturally unnatural म्हणालो ते ह्याच साठी ... ती domestic वाली बाई , उगाच have a great flight sweet heart म्हणाली , आणि उगाच कान्सास ला जात कुणी तरी वगैरे , म्हणजे एकूणच सगळ्यांशी असं बोलत होती, माझा आधीचा अनुभव इंग्रज आणि युरोपात जर्मन वगैरे इतकी सलगी अशक्य भारतात तर त्या air hostess स्वतःला विश्व सुंदरी समजतात आणि तुच्छ लेखतात आपल्याला .. ते एक येगळं आणि हे एक ... 

आपण ह्यांची कॉपी खूप करतो आणि ती अजिबात करू नये ... 

News and reporters

Rediff is commanding me to know 5 things about Nick Jonas (5 things you MUST know about Nick Jonas) and forces me to increase my knowledge on Taimur's (not the tyrant who killed millions) moods and how everyone around (him, I guess) is trying to make the baby smile.......oops has journalism fallen (vertically)this low? I mean, OK they get paid (paid is an understatement) for this, but then is it asking too much to expect at-least some tiny atoms of shame or professionalism from them? Can't they run an ad on Nicky and tommy and mickeys of the glamour industry? I some how pity them, they are forced (possibly by the owners) to do this but the worst part comes when the same people try to be preachy...:)

"Shweta Nanda's Father in Law passed away, AB rushes back", screams HT....What??? Escorts any one? The wealth creation by the Nandas, the employment generated,  networth? social standing and much more, reduced only to a bolywood star daughter's Father in Law? Seriously? So much halo around the film stars...everyone loves MR. AB. yours truly included, but should the press only and only highlight that? As a small print perhaps that he was also related to the Bacchan's in so and so way could have been fine...so AB rushing back to India is more of a news than the death of an renowned industrialist. 

सापुतारा

सापुतारा 

गुजरातच एकमेव hill station अशी जाहिरात असते. आता कस  आहे न? एकदा दीक्षित च्या प्रेमात पडलात कि मग देसाई /  पटेल कितीहि सुंदर  दिसत असल्या  (अस समजा )तरी माधुरी ला तोड नाही.

म्हणजे थोडक्यात माथेरान महाबळेश्वर , आंबोली ही ठिकाण पाहिलं कि  मग सापुतारा जरा बेताचच वाटत. एक तर मी उन्हाळ्यात गेलो होतो . वणी हून सगळ्यात जवळच  म्हणून जाउन आलो. आमच resort  http://www.anandopalms.com   हे महाराष्ट्रात होत , एक सहा किलोमीटर अलीकडे गुजरात हून म्हणजे सापुतारा हून. दोन फायदे एक म्हणजे शाकाहारीच  खायची जबरदस्ती  नाही (मी शाकाहारीच खाल्लं, पण बंदी घातली कि मला चेव येतो ) आणी  मद्य (दारू)मिळते .

Resort तस   posh आहे (खिश्याला जरा जड आहे), पण एकदा आत गेलो  कि मग बाहेर यायची गरज नाही , जिम , swimming pool , billiards , chess, carom सगळच आहे .  rooms एकदम आलीशान परिसर पण सुरेख. अंगण आहे आणि त्यात झोपाळे लावले आहेत आराम खुर्च्या सगळ चैनीच सामान आहे . रात्री आराम खुर्चीत पहुडून मी चांदण  पाहिलं तसच आहे जस लहान पाणी होत, मुंबई मध्ये अस आकाश नाही दिसत म्हणजे एकदम एवढ सगळ एकत्र , मला आठवत लहान पणी आम्हाला संपूर्ण लोकल ट्रेन बघायला आवडायची म्हणेज आडवी, तेव्हा नऊच  डबे  होते , दहिसर पुला जवळ  दिसायची, एकदम सही वाटायचं  म्हणजे मोटार म्यान आणी  गार्ड चा डबा  एकदम दिसायचा , तस मला  आकाश दिसल अख संपूर्ण एकदम एका नजरेत, (ध्रुव तारा सोडल्यास मला काहीच  ओळखता येत नाही) मग त्यातला तारा कोणता ग्रह कोणता हे ओळखण्यात मस्त   वेळ गेला .

Resort च्या मागे एक  किल्ला आहे हातगड नावाचा, सहाला बंद होतो पण उन्ह खूप असल्यामुळे  रद्द केल जाण. वर जाते गाडी, मग पायऱ्या आहेत आणि आत तलाव आणि  टेकडी आहे . पण तिथे लोक दारू घेऊन जातात आणि फोटो काढतात हल्लीच एक माणूस selfie च्या नादात वरून पडून मेला अशी बातमी मला तिथे उभ्या असलेल्या माणसाने दिली तो बहुदा तिथला गार्ड असेल. तिथेच खाली शेवटच दारूच दुकान आहे, म्हणजे गुजरातला शिरायच्या आधी किव्हा सगळ्यात पाहिलं महारष्ट्रात आल्यावर त्या  मुले चंगळ असते तिथे .  

नाही म्हणायला एक दिवस मी सापुतारा बघून आलो पण गाव अगदीच छोट आहे पावसाळ्यात छान वाटेल, दुपार होती रण रणत  उन्ह , मग आम्ही एक थाळी खालली गुजराती (महाग वाटली मला 280 का काहीतरी होती) . एका आजी बाई कडून मग आम्ही straw berry घेतल्या काकडी कैरी आणि गवती चहाघेतला, ढीग भर दिला तीन दहा रुपयात . साडी गुजराती पण अस्खलित मराठी , दोन्ही भाषा येतात म्हणाली  border आहे न म्हणून. खूप हसरी होती बाई सून आणि नातवंड आहेत मुलगा गेला  म्हणाली , म्हणून एवढ्या उन्हात बसावा लागत नाहीतर घर चालणार कस? पण आनंदी होती बाई , बहुदा अशी माणसं आपल्याला मुद्दाम भेटतात  (का कुणी भेटवतो कोण जाणे) ही जाणीव करून द्यायला   कि एक वर्ष पगार नाही वाढला म्हणून आपण कटकट करतो ही बाई बघ (सत्तर असेल वय), तरी गाडा हाकते आहे आणि आनंदी आहे कंटालेली  कावलेली  नाही. आमच्या कुटुंबाने दोन आइस क्रीम घेऊन दिल  आजीला , एवढ मोठ बोळकं दाखून हसली, झाकण पण पुसून खाल्ल, गाडीच्या  आरश्यातून  बघितल तेव्हा तिने हळूच डोळे टिपल्या च जाणवल. इतके कष्ट तिला रडवू शकले नसतील पण एका दहा रुपयाच्या  आइस क्रीम ने डोळे ओले केले तिचे. सापुतार्याला जाण   सार्थ ठरल .  अजून काही तरी घ्यायला हव होत अस वाटल ......घेतल्या पेक्षा दिल्याने समाधान वाटत हे जाणवल.

तर सापुतारापाउसात  जाईला चांगला आहे, पण मुंबई हून उठून जाण्या इतकं  काही नाही एक तर हॉटेल चे दर दर मला हात गडच्या किल्ल्या पेक्षा उंच वाटले , केरळ ला निम्या किमतीत चांगल मिळाल होत हॉटेल. पण नाशिक/वाणी ला असाल   तर एक दोन दिवस हरकत नाही , अजीबात अपेक्षा ठेऊन  जाऊ नका, जे मिळेल दिसेल त्यात समाधान मना खरच सांगतो Enjoy कराल. 

 

मुनिक - जर्मनी - 5

मुनिक - जर्मनी - ५

Munich day tour  small and  big  अश्या दोन टूर्स असतात इथे , म्हणजे   अश्या अनेक आहेत, पाई आहेत, काही specific आहेत आणि बाकी आपल्या normal मुंबई दर्शन असते तशी. small आणी  big अश्या होत्या म्हणजे एक बस तुम्हाला शहरात फिरवते हव उतरा  दर अर्ध्या तासाला एक बस  सोडा आणी ती पकडा अस  काहीतरी, पण अख्या युरोपात आहे हाच फंडा . मी ती लांब पल्याची  एक बस केली आधी एक प्यालेस पहिला (नुसता उच्छाद मांडलाय ह्या महालांनी), खूप आहेत इथे शहराच्या आत पण, त्यांचा एक वेडसर राजा होता (त्यात  नवल ते काय?)  , त्याने सगळी संपत्ती अश्याच  महालात उधळली , छान  आहे  म्हणा,  बाग वगेरे पण सुरेख, पण गड आणि महालात फरक असतो न? (म्हणून  महाराष्ट्रात उजाड आणि दुर्लक्षित  पडलेले गड आणि राजस्थानात महालात वसलेले पंचतारांकित  hotels) तसा मी एक महाल पहिला आणी मग लांब च्या बस मध्ये   बसलो , म्हणेज big टूर  वाल्या. ती बस तुम्हाला BMW museum, Olympic stadium आणी Alianz arena  मध्ये नेते. ही ठीकाण गावा बाहेर आहेत  त्या मुळे एक अर्धा तास लागतो. एक सांगायचं म्हणजे हे सगळ वैभव WWII मध्ये नेस्तनाभूत झाल होत, ह्या जर्मन लोकांनी हे सगळ पुन्हा बांधून काढल, म्हणजे साठ  वर्ष्यात सगळ उभारलं.

पहिला पल्ला BMW museum,  तीथे  अनेक गाड्या ठेवल्या आहेत सगळ्या BMW  आणी दोन Rolls Royce, शेवटी त्या दोन Rolls Royce गाड्याच सगळ्या बाकीच्या गाड्यांना  खाउन टाकतात . तुम्हाला हव्या त्या गाडी मध्ये बसू देतात (Rolls Royce मध्ये सोडून). मी हौस भागून घेतली तीच हौस भागवायला मी Mercedes Benz च्या एका मोठ्या शो रूम कम  museum मध्ये जाउन तिथे पण  बसून आलो. जवळ पास ५०० गाड्या होत्या, बहुतेक सगळ्या गाड्यान मध्ये बसू देतात. फोटो काढायला कुठेच बंदी नाही, फक्त फ्ल्याश लाईट मज्जाव आणी काही ठिकाणी video  shooting करू नका ही विनंती करतात, पण येउन बघत सुद्धा नाहीत, विश्वास खूप ठेवतात ते  मला एकूणच युरोप मध्ये जाणवल आणी अवडल सुद्धा. तीथे आत एक दुकान पण आहे, छोट्या गाड्या ,T Shirts    वगेरे आहेत पण BMW गाडीला साजेश्या किमतीत आहेत ह्या वस्तू , त्या सुद्धा  नुसत्या बघून मी बाहेर आलो, समोरच Olympic stadium आहे, अजून सुस्थितीत आहे ते लोकांना वापरायला ठेवल आहे ते आता, आत सुंदर तलाव आहे , फिरायला खूप मोकळी जागा आणी मधेच एक उंच tower आहे, त्याच तिकीट काढायचं आणी त्याच्या वरच्या मजल्या वरून सगळ मुनिक दिसत , ठीक आहे , म्हणजे ऐफेल टावर वरून जर तुम्ही प्यारीस पाहिलं असेल तर मग बाकी सगळ ठीकच  वाटत . तिथे बागा आहेत खूप आणि फिरायला खूप जागा आहे, स्वीमिंग पूल आहे. ती घर जी त्या वेळेला त्या खेळाडून साठी बांधली होती तिथे आता लोक राहतात. तिथून ती बस जाते अलायन्झ अरेना मला पाटील  म्हणाले होतेच की आवर्जून बघा आणी भाचा माझा , म्हणून मी  म्हणल  जाउन येऊ, तर तिथे आत गेल्यावर समजल कि  त्यांची एक टूर असते (12 का 15 युरो  घेऊन )   पाऊण तासाची , पण माझी बस जी होती ती अर्ध्या तासाने होती, तिथे एक खडूस माणूस  होता म्हंटल मधून जाता    येईल का? नाही म्हणाला,  तिकीट   काउनटर वर  माणूस माझ्या कडे बघत होता, मला म्हणाला काय झाल ? माझी व्यथा सांगितली, सोप आहे म्हणाला इथून 500 मीटर वर  एक स्टेशन आहे  सोडा बस,  शेवटची आहे  ती मी म्हणालो ,  अस पण ती तुम्हाला परत नेणार  शहरात हे बघून घ्या इतक्या लांबून  आला आहात तर, अस म्हणाला . माझ्या कडे  असहि ट्रेन च डे  तिकीट होतच, तो म्हणाला चालेल हे, तुम्हाला थेट तुमच्या स्टेशन ला सोडेल, नाहीतरी बस काय तुम्हाला मधेच सोडणार तिथून ट्रेन करूनच जाणार,   देऊ का तिकीट? आणी  मस्त हसला . पण खर सांगतो मी ती टूर घेऊन खूप best काम केल . जी  माहिती मला मिळाली त्या वरून अनेक गोष्टी मला समजल्या, म्हणजे एकूण जर्मन माणसा बद्दल, खेळा बद्दल , एकूणच. मी काय फार फूटबॉल  fan नाहीये, म्हणजे  आवडतो पण वेड   नाहीये, पाहिलं प्रेम क्रिकेट.  पण त्या दिवशी फुटबॉल बद्दल खूप कळल आणी   क्रिकेट पेक्षा तो खेळ किती  मोठा  आहे  ते पण समजल.


एक गाईड आपल्याला त्याच्या बरोबर stadium फिरवतो आणी मग सीट्स किती, किमती काय? home आणी away च सिटींग कस वेगळं असत का वेगळ असत? त्यांच्या  मारा माऱ्या कश्या होऊ   शकतात  म्हणून दोघान मध्ये एक उंच भिंत कशी बांधली, एक  गम्मत म्हणजे ते stadium,  स्टेशन पासून अर्धा किलोमीटर पेक्षा जास्त अंतरावर  आहे, ह्याचा कारण अस कि  म्याच संपली कि लोक चालत जातील आणि त्याचं ब्लड प्रेशर normal होईल. किमान 500  मीटर चालला माणूस कि त्याची body cool down होते हे त्याच्या मागचं  logic.  म्हणजे बाहेर जाउन लोक  मारामारी तोड फोड करणार नाहीत. तिथे क्लब म्याचेस पण अंतर देशी पेक्षा  जास्त हीर  हिरेने खेळतात..TSV 1860 München, Germany national football team, FC Bayern Munich ह्या तीन टीम्स इथे खेळतात , म्हणजे ही होम टीम . इथे दोन होम टीम्स आहेत हे इथल वैशिष्ठ, जर्मन  टीम खेळते ते नॉर्मल आहे.


मग ते  गवत कस वाढवतात (कारण अधिक काळ  थंडी आणि अंधार, गावात वाढणार कस) लाईट कशे लावतात, ते ड्रेसिंग रूम कस असत आणी इतर  बरीच माहिती, अगदी सगळे बारकावे, म्हणजे  जर तुम्ही अगदी die hard football fan असाल तर फारच  मज्जा येईल. अगदी त्या गवताला हात लावायला पण दिला (म्हणजे अगदी Lords वर पीच ला हात लाऊन अम्पायर च्या जागी उभ राहण्या सारखं  ) मग आम्हाला बाहेर नेउन त्या stadium च आवरण दाखवल आणि त्यात काय वापरल आहे हे सांगीतल,  लाखो रंगाचे लाईट लाउ शकतो अस म्हणला  कारण सगळ computerised आहे , पण  एका वेळेला एकच  रंग allowed आहे कारण बाजूला highway आहे आणि लोकांना त्रास होईल (एकदम  भारी, लोकांना त्रास  म्हणजे आपल्या करता विनोद आहे)  अगदी   छोट्या छोट्या गोष्टींचा  बारीक विचार केलाय, अगदी बेसिक पण त्याच फार महत्वाच्या असतात.



सगळ   बघून/ऐकून  झाल्यावर, मग मी पायी चालून त्या स्टेशन वर  गेलो, गाडीत बसल्यावर तोच गाईड भेटला, student होता, sports मधून degree  होता, दिवस भर हे काम मग कॉलेज, ट्रेन ने ये जा, football खेळायचो म्हणाला, पण लक्षात आल कि आपण देशा करता नाही खेळू शकणार , मग हे सगळ्यात best. आणी सगळ्यात चांगल म्हणेज हे मैदान,  ते players, सगळ्यांना जवळून  बघता येत, फक्त फुकट पासेस  मिळत नाही म्हणाला.  football खेळतात का India मध्ये मी  म्हंटल हो हल्ली तर TV मुळे   मुल सगळ्या म्याचेस बघतात पण, पण आम्ही क्रिकेट जास्त आवडीने खेळतो आणी  बघतो  (उगीच आपलं  टीम टीमा वाजवायचा म्हणून ) कारण  ह्याला आपण क्रिकेट बद्दल  काय पण (आणि काहीही )सांगू शकतो, football मध्ये ह्याचा पाय कोण धरणार?

तो माझ्या दोन स्टेशन आधीच उतरला, त्याला पुन्हा एकदा माझ तिकीट दाखवल आणि खात्री  केली (सवय), तेवढ्यात एक जीन्स मधला माणूस लोकांना काही तरी विचारात विचारात माझ्या दिशेने येताना दिसला, TC होता, छाती धड धड करत होती म्हणून मला समजल कि TC अश्णार घाबरत त्याला तिकीट दाखवल, काहीच न बोलता त्याने मला परत दिल तिकीट (सुटलो ) . तेवढ्यात तो वेगाने दारा पाशी गेला आणि एका मुलाला तिकीट विचारल, तसा तो मुलगा ब्याग चाचपडायला लागला, दार उघडताच पळाला आणि तेवढ्यात दुसऱ्या दारातून आजून एक धीपाड  माणूस धावत आला आणि त्या मुलाची गचांडी धरली आणि धरली म्हणजे अगदी  दाब्लाच त्याला भिंतीवर, चिरडून मेल असत ते, एका  क्षणात त्याला उलटा  करून त्याचे हात धरले आणी गाडी पुढे गेली .

डे पास सहा का काही तरी euro चा आहे आणी दंड 35 euro, मी पाहून ठेवल होत  आणि तसेही माझ्या कडे 100 euro होते, सेफ्टी साठी सगळ बघून ठेवतो मी.

माझ स्टेशन आल्यावर मी उतरलो, ताठ मानेन माझ्या hotel कडे निघून गेलो .....  

केरळ - ठेकाडी (Keral -Thekaddy )

आम्हाला शाळेत असताना उटकमंड नावाचा एक धडा होता . उटी बद्दल होता धडा,  त्यात  चित्र होता,  एक  असा छोटा नागमोडी रस्ता होता आणी बाजूला एक छोटा कंदील सारखा street light होता, देवानंद च्या "तू कहा ये बाता" मध्ये कसय त्या टाइप्स , मला ठेकाडी मध्ये त्या संध्याकाळी तो एक फील आला, म्हणजे मे असून  सुद्धा थंड हवा हलका उजेड चार लोक टपरीवर उभे आहेत , कुणालाच घाई नाही लांबून कुठून अस संथ कर्नाटकी संगीत. मी खर तर त्या जंगल बोटीच्या तिकिटाच print out काढायला निघालो होतो. आम्ही एका home stay मध्ये होतो "Kerala House", त्या माणसाने सांगितल कि उद्याच  तिकीट आज काढा मग त्या मागे लागलो त्याच नेट नेमक बंद , मयूर ला सांगून ते काढून घेतल आणी त्याने मला इमेल केल ते  आणायला मी बाजारात गेलो तेव्हा येताना मला हे अस दृश्य दिसल. 

आम्ही मुन्नार हून अकराला निघालो सगळा घात रस्ता एक हिल स्टेशन ते दुसर परत तोच तसाच हिरवा गार स्वछ रस्ता लहान लहान घर हिरवे डोंगर तसाच रस्ता आम्हाला नंतर अल्लेपी ला जाताना पण लागला पण कंटाळा नाही आला तेच दृश्य पाहताना …. और दिखाव और दिखाव अस होत , मी एक पाहिलय इथे हिल स्टेशन ला भिकारी नाहीयेत त्या मुळे त्रास नाही होत, कुणी  मागे लागून वस्तू विकल्या नाहीत की काही नाही. वाटेत एक धबधबा लागला तिथे एक दोन दुकानं होती. वाटेत गाव लागत होती पण तशी सुख वस्तू वाटले सगळे, गरीबी असेल असणारच पण प्रखर्षाने जाणवत नाही. 

एका मोठ्या गावात आम्ही जेवायला थांबलो साध होत हॉटेल पण स्वछ उजेड आणी भरलेल होत गर्दी न्हवती पण भरल होत, त्या टेबल वर एक लाल रांगाच पाणी ठेवल होत सगळ्यांच्या आम्ही मिनेरल मागवल आणि त्या वेटर ला विचारल की काय हे? तो म्हणला की आयुर्वेदिक पाणी , मी पिउन पहिला मला आवडल गरम होत म्हणजे तेलकट खाऊन हे पाणी प्यायचं मस्त पुढे कुठे नाही दिसलं मला हे अस पाणी. केरळ ला मेनू कार्ड  मध्ये  मला एक जाणवल कि फिश बरोबर बीफ आणी पोर्क पण असत मेनू मध्ये चिकन  नाही दिसल (मी नाही खाल्ल )पण सर्व धर्म सम भाव.  तिथे  तो वेटर पण हसरा होता आणि सगळ्यांनी डोक्यावर टोप्या घातल्या होत्या किचेन मध्ये घालतात तश्या. जेवण एकदम सही, कुटुंबाने भाजी मागावली मी अंड आणि भात आणि सांबर , माझ्या मुलीला पण भात फार आवडतो आणि ती लोक उकडा भात करतात पंधरा  नाही सांबर घालून छान  लागतो आणि तिथलं सांबर  पण वेगळ असत भाज्या खूप घालतात आणि परत चटणी देतात. तीच भाजी पोळी खाउन झाल्यावर तिला ही हवा होता सांबर भात पण रीचे प्लेट नको होती त्या वेटर ला विचारल मी अरे नुसता सांबर भात मिळेल का , त्याला समजलच नाही म्हंटल मुलीला  थोडा सांबर भात दे मेनू मध्ये असकाहीच न्हवत मग त्यला समजल त्यानी ताट आणला त्यात भात घातला आणि तिथे खानावळी  सारख सांबर भाजी चटणी घेऊन फिरतात न? तास वाडग  घेऊन आला आणी काय हवय बोला  अस केल म्हंटल सांबर, तीन दिवसाने इतकं परफेक्ट केरळ जेवण मिळाल होत, मस्त भात सांबर ओरपून बिल मगीत्ल तर ३०० त्यात वेटर च पण होत, म्हंटल अरे तू ते सांबर भात नाही लावलास बीलात ? नो नो व्हाट  सर? नो मनी फॉर इट म्हणून हसला त्या सगळ्यांना बाइको ने फार छान जेवण आणी सर्वीस अस पण सांगीतल, थोडी अधिक टीप देऊन आम्ही मग निघालो. गाव असल तरी रस्ते छान   लोक तशीच, म्हणजे एकूणच लोक सेम टू  सेम आहेत इथे , कुठे ही जा मुन्नार ते कोची, आपल्या कडे बघा मुंबई पुण्याचा माणूस वेगळा मुंबईचा आणि पुण्याचा  वेगळा असतो घाटावर वेगळा कोकणात वेगळा विधर्भात निराळा अगदी नाशिक चा सुद्धा निराळा कळतो म्हणजे दिसतोच इथे कुठे हि जा वेशभूषा आणी  जेवण सेम आम्हाला हत्ती  वरूब फिरवलेला आणि बोटीतून नेणारा माणूस सेम कपडे , तोच  वर्ण काहीकाही नाही. तर हे गाव असून खेडे न्हव्ते गाड्या घोडे होते चांगल होत आणि त्यात भिकारी नाहीत, दुपार असून उकडत न्हवत , छान जेवण झाल होत रस्ता सुरेख हिरवं गार सगळीकडे, असा मस्त प्रवास  करत  आम्ही ठेकाडी कडे निघालो

वाटेत आम्हाला ते स्पाइस गार्डन्स लागली, मग आम्ही एकीकडे गेलो आणि खूप सारे पैशे देऊन वायफळ औषध पण घेतली …. म्हणजे स्पाइस म्हणून आत आयुर्वेदिक औषध विकतात. तस तिथे नेउन आम्हाला सगळी बाग फिरवली काय काय उग्त कस कस उग्त ते पण दाखवल छान होती बाग, दगड टाकला तरी  उगवेल अशी जमीन आणि पोषक अस वातावरण त्या मुळे खूप छान पीक काढत असतील ही लोक. ते झाल कि मग आम्हाला त्यांच्या दुकानात घेऊन गेले आणि पोट कमी करायला औषध केस वाढवायला बुद्धी वर्धक आणि अस म्हणून दोन चार असेच काही उत्पादने चिकटवली, खूप चांगलय म्हणून   … काही पण , तर माझा सल्ला असा कि तिथे जा बाग बघा गरम मसाला  घ्या आणि  या बाहेर, औषध वगेरे काही घेऊ नका.

तेवढ्यात मला मी ज्या होम स्टे मध्ये बुकिंग केल होत त्याचा फोन आला चार वाजले होते १२ च चेकीन होत, त्याला म्हंटल आलोच आमचा चालक आणि त्या हॉटेल चा मालक काही तरी बोलले आणि दहा मिनटात आम्ही एका रस्त्यात येउन थांबलो छोट्या रस्त्या कडे बोट दाखून म्हणला  कि हेच आहे,  थोड  घाबरलो मी, पण आत जाउन पहिला तर थक्कच झालो एक तर खोली खूप मोठी होती स्वछ आणि खोलीतून दिसणार दृश्य अप्रतिम होत सगळ पेरियार जंगल दिसत होत मोठच्या मोठ

एक तर येता येता एवढी हिरवळ आणि आता तर अगदी समोर हातच्या अंतरावर ..  आमच्या होम स्टे  kerala house असा होत http://www.keralahouseperiyar.com/index.html . शिबू नावाचा एक चाळीशीतला इसम चेहरा हसरा बाइको हसरी चा मायला सगळेच हसरे खर तर अखं केरळच हसरं आहे आहो पण रोज सकाळी एवढ सुंदर निसर्ग, मे मध्ये थंड गार हवा जेवायला स्वस्तात आणि उत्तम खाण मिळाल तर का रडेल माणूस?

आमचं होम स्टे पेरियार टायगर रिझर्व च्या अगदी हाकेच्या अंतरावर होत , म्हणजे आमच्या घरा मध्ये आणी जंगलात फक्त एक भींत होती (पण आम्ही भिंती वरून काही चढून जाणार न्हव्तो) पण गेट सुधा शंभर पावलांन वर, तिथून आणखी एक किलोमीटर वर ती नदी आणि तिथून ती बोट किव्हा सहल सुरु होते, पाचाला बंद झाल   होत, म्हणून मग इंटरनेट वरून तिकीट काढून मी प्रिंट  आउट घ्यायला बाजारात गेलो तेव्हा मला ते  सगळ सुंदर वातावरण दिसल.


दुसर्या दिवशी सकाळी दहाला आम्ही एक जीप करून  पेरियार च्या बाहेर फिरून आलो, म्हणजे टेकडी धबधबे अस सगळ पाहून आलो तिथून तमिळ नाडू एक पाचशे मीटर वर असेल बॉर्डर  आहे ही दोन राज्यातली, आपल्याला काही फरक कळत नाही तशीच भाषा (तशीच लोक दिसयला) , ह्या लोकांना दोन्ही भाषा येतात पण इकडचे लोक मलायालामाच बोलतात आणी  ती लोक  तामिळ "च" बोलतात (आपण कस हिंदीत "च" बोलतो तस).   तर त्या ओपन जीप   मधून आम्ही तीन एक तास मस्त फिरलो छान निसर्ग, धबधबा , तशेच ते नागमोडी वळणाचे रस्ते टुमदार बंगले आणी  स्वछ हवा अस सगळ डोळ्यात भरत हिंडलो. ड्रायवर लुंगी मध्ये होता, मी इथल्या taxi  union चा अध्यक्ष का तत्सम काहीतरी आहे अस सांगितल आणी मी कोमिनिस्ट आहे अस पण सांगीतल एक  मुलगी msc   होती लग्न करून bangalore  ला आहे नवरा IT मध्ये दुसरी मुलगी Engineering करते  आहे त्याच नसीर अस म्हणला मी काय रोज नमाझ  नाही करत फक्त शुक्रवारी …… आमच्यात धर्म वगेरे नाही मानत हल्ली फार झालंय  म्हणाला. त्याला मधेच एक फोन आला मग तो जीप मध्ये काही तरी  शोधत होता , मग हसत हसत काही तरी बोलला. मुलीचा फोन, सकाळी तिला सोडलं  बस स्टेन्ड ला दीडशे किलोमीटर लांब आहे कॉलेज तिथेच राहते होस्टेल वर , तर तिच्या कानातल पडल म्हणते  आहे जीप मध्ये, आता नाही सापडत , खोत होत मग मी देईन नवीन घेऊन अस म्हणलो.  जगात बाप हा बापच असतो अगदी इंग्लंड ला सुद्धा मी हेच पाहिलं काही अपवाद असतात….

त्याला विचारल मी की इथे हे बंगले इतके महागडे  वाटतात कस काय? ह्या सगळ्यांच्या मसालेच्या बागा  आहेत  अस म्हणाला आणि सगळ्या बागा क्रीस्चन लोकांच्या आहेत (सारखी जात सांगायचा आणि आम्ही जातीत मानत नाही म्हणाला) ही लोक खूप कष्ट करी, म्हंटल गोव्यात जा मग कळेल.   तर ह्या लोकांकडे जागा कमी पण पीक चांगल आहे आणि किंमत पण खूप मिळते, पण ह्याला पोषक जमीन आणि वातावरण लागत. अजून तरी नशीबाने मुर्खा सारखे लोक बांध काम नाही करत सुटत. अजून किती वर्ष राहत  आहे  कुणास ठाऊक ......

दुपारी आम्ही परत सांभार भात खाल्ला आणि त्या पेरियार रिझर्व मध्ये गेलो.  पाउस  पडत होता  आणि आमची  बोट  तीन ची होती आणि ही एवढी गर्दी.   मग तिकीट दाखवून आम्ही खाली बोटी पाशी गेलो पण रांगेत पण लोक अगदी वेड्यागत करतात बोट जाइल ही भीती धक्का बुक्की शेवटी खाली नदी पाशी गेल्यावर समजल कि चार बोटी आहेत आणि तिकीटावर बोटीच नाव आणि सीट नंबर सुद्धा आहे, अगदी  छान व्यवस्थीत जागा मिळते सगळ्यांना,  लोक अगदीच खूळयागत वागतात एक कपल होत ते तर सगळ्या बोटीत लगबगीने धक्का मारून  आत जायचं (प्रान्त्नाका विचारू  मला मुंबईत राहून अस ही लोक प्रांत वादी  म्हणतात), आम्ही बसलो तरी ती लोक तशी खाली उभी होती त्यांची वेगळीच बोट  होती हनी मून कपल ची वेगळी असेल बहुदा.

मग  आम्ही दीड  तास त्या नदीतून संथ पणे ब्रह्मान केल , हरण रान डुक्कर हत्ती सगळे दिसले वाघ काही दिसला नाही, नाहीच दिसायचा तो कशाला येईल दुपारी लोकांना तोंड दाखवायला ? ते जंगल 1300 किलो मीटर आहे आम्ही दहा   पण नाही फिरलो आणी  आम्ही फक्त नदी लगत  फिरलो वाघ  आत अश्णार जंगलात, पण पक्षी मात्र खूप दिसले, केव्हढ निसर्ग आहे तिथे आणि तिथे मधेच एक रेसोर्ट पण आहे  जंगलाच्या मधेच 24000 24 तासाचे, पण सात  नंतर्काय करणार? त्यांची एक बोट असते फक्त, एक दहा जण असतील तर चांगलं  आहे.

आधी आत जंगलात लोकांना जीप ने  घेऊन जायचे आणि मग  पाई पण हल्ली हल्ली एका हत्तीच्या झुंडीने दोघांना चिरडल त्या मुळे बंद आहे. वाघाने अजून एका ही माणसाला मारल नाहीये हात्तीनेच सगळी माणसा मारली आहेत  ....perception दुसर काय ? मुन्नार  चांगल कि ठेकाडी? तर आम्ही अगदीच जंगला जवळ होत जेवण चांगल मिळाल म्हणून आम्ही ठेकडी म्हणू पण निसर्ग मुन्नार ला खूप  आहे .... दोन दिवस राहायला खूप   उत्तम अस आहे ..... आम्ही आता  इथून जाणार होतो अल्लेप्पी .....

केरळ - मुनार (Keral - Munnar)

पहिली गोष्ट जी मला कोची विमानतळा च्या बाहेर आल्यावर जाणवली  ती म्हणजे स्वछःता आणि शिस्त. मला खर तर विमानतळच फार आवडल. छोट आहे पण निट  नेटक आणि स्वछः . तशी मी लहान लहान विमानतळ पाहिली आहेत पण त्यातल हे सगळ्यात छान आहे अस मला वाटल. आम्ही गाडी करून थेट मुन्नार  ला गेलो.

कोची ते मुनार  सगळा घाट रस्ता आहे रात्र असल्यामुळे बाहेर फक्त अंधार आणि अंधार होता, बारीक पाउस होता, पण रस्ता चांगला होता खड्डे नाहीत कि स्पीड ब्रेकर्स नाहीत.  आम्हाला मध्ये मध्ये छोटी छोटी  गाव वजा वस्त्या लागत होत्या, मुसलमान लोकांची पण होती एक वस्ती, मधेच एक चर्च सारख पण लागल इथली धार्मिक विविधता एकदम प्रखर्षाने जाणवली. आमच्या ड्रायवरच नाव  शाहूल होत चांगला शर्ट आणि जीन्स घातलेला आणी  व्यवस्थित गाडी चालक होता तो मुसलमान आहे हे आम्हाला चार एक दिवसाने कळल  कारण एकदा गाडीत  अल्ला अस काही लागल म्हणून .

खूप वेळ (अडीच तीन तास ) गेल्यावर आमच्या ड्रायवर ने फोन केला ते हॉटेल कुठे आहे विचारायला, बाहेर अगदी किरर्र अंधार होता हवा पण थंड होती, मे असून गार  वार पाहून बर वाटल, आम्ही थोड पुढ आलो होतो मुन्नार तस अजून २० एक किलोमीटर लांब होत पण आमच हॉटेल मुनारच्या अलीकडे होत जंगलात आणि नाव होत "forest haven" "HAVEN " असच नाव होत ,  मुख्य रस्ता सोडून आम्ही एक दोन किलोमीटर जंगलात गेलो आणी एका जंगलाच्या मध्यात असलेल्या हॉटेलात गेलो आजूबाजूला नुसती घनदाट झाडीच झाडी …सकाळी बाल्कनी च्या बाहेर पाहिलं तर नुसतच जंगल बाकी काही नाही , हिरव्याच रंगांच्या शंभर छटा अगणीत फुल आणि नाना प्रकारच्या  पक्षांचे आवाज, सूर्यप्रकाश सुद्धा खाली सरळ न येत थोडा जंगलात पानान मध्ये खेळून खाली येत होता, मे महिना असून सुद्धा, बाहेर थंड गार वातावरण, थंडीत काय होत असेल कुणास ठाऊक.

शुद्ध हवा आणि निसर्ग आपोआप आपल्याला  ताज करतो इथे तर फक्त oxygen pollution  नाहीच , हॉटेलच्या पाठी  लहानसा ओढा होता आणी तिथे जाईला एक पायवाट, हल्ली नसतेच न कुठे पायवाट त्या मुळे मला फार मस्त वाटलं, पाय वाट पण लॉन सारखी, दोन दिवसाने मी एकटाच अगदी थेट जाउन आलो खूप सुंदर अशी जागा होती पुढे एक दोन ओढे मिळून थोड मोठ अस पाण्याचा झरा होऊन खाली जात होता आणि रस्ता संपला. वाहत्या पाण्याचा आवाज आणि हलकेच किड्यांचे आणि पक्ष्यांचे आवाज, एखाद्या संगीत महिफिलीत असल्यागत वाटल.

थोडा नाश्ता पाणी करून आम्ही मुन्नार ला निघालो, इतका सुबक डौलदार रस्ता होता … म्हणजे आदल्या दिवशी आम्ही इतक्या मन मोहक रस्त्यातून आलो ह्याची जाणीव झाली, ढग खाली आले होते एका बाजूला डोंगर आणि एका बाजूला दरी, विशेष म्हणजे डोंगर सुधा हिरवे गार आणि दरी सुद्धा नुसती गर्द हिरवी God's own country म्हणजे काय ते लगेच जाणवलं, वाटेत एका observation point la थांबलो , तो point म्हणजे एक  दरी होती आणि  ती तुम्ही बघायची. बाजूला दोन दुकानं टाकली होती , आम्ही लगेच शे दोनशे रुपयांची खरेदी केली, वाळवंटात  जरी  आम्ही गेलो न  तरी  सुद्धा आम्ही तिथून पाच पन्नास रुपयांची वाळू आणू ती सुद्धा मुंबईची म्हणून विकली तरी घेऊ , स्वभाव  काय करणार (ह्यावर केरळा आयुर्वेदिक मध्ये पण औषधाला  ही  औषध नाही सापडल, शोधलं मी.) मग पुढे जाउन ह्याने फसवलं  नसेल न?  म्हणून चिंता :).

आम्ही तिथे हत्ती वर बसून फेरी मारायला एक जागा आहे तिथे गेलो तर तिथे ही भली मोठी रांग, मग  आम्ही तिकीट घेतल आणि धरण बघायला गेलो, तर तिथे trafficjam लागला म्हणून वाटेत गाडीवर बिर्याणी खाल्ली आणि परत आलो. त्या हत्तीच्या पाठी बसून फेरी साठी रांग  बघून मला वाटल कि चांगल  असेल  तर  फसवलं आम्हाला १५०० रुपयात पाच मिंट पाच मेटरे फेरी मारली, तरी सुजन वाचकाने अजिबात मुन्नार ला  गेल्या वर त्या हत्ती वर  बसू नये चोर साले, पण हाच काय तो वाईट अनुभव बाकी सगळ केरळ प्रवास उत्तम झाला, ह्या लोकांनी खूप हुशारीने tourism market केल आहे तेव्हा थोडस हे अस चालायचंच.

केरळच एक प्रमुख आकर्षण म्हणजे तिथल्या चहाच्या बागा आणी तिथे असलेल्या चहा चे कारखाने टाटा चेच सोळा सतरा आहेत म्हणे. आम्ही पहिला तो कारखाना चोतेखाना होता बाजूला छोटीशी शोभेला एक चहा ची बाग, खर  तर अख्या मुन्नारला असंख्य चहा चे  मळेच मळे आहेत, सगळे डोंगर त्या मुले हिरवे गार दिसतात एके ठिकाणी तर आम्ही त्या बाईका पण पहिल्या पाठीवर ती मोठ्याली बास्केट घेऊन चहाची पान वेचताना. तर त्या कारखान्य मध्ये पहिल वहिल चहाच मशीन मुन्नारच   पाहिलं टेलेफोन exchange (त्याचा चाहाशी असलेला संबंध नाही समजला) गोऱ्या साहेबाचे चित्र, पूर आलेला त्या वर्षाचे चित्र वगेरे, मग आम्हाला तो कारखाना सापडला अलीकडे होत ते museum असेल, खूप निरनिराळे वर खाली जाणारी यंत्र, त्यात फिरणारी पान, चहा ची पावडर निघणारा एक यंत्र मग  चाळणी , आम्ही नुसते इकडे तिकडे फिरत होतो आणि अचानक तिथल्या एका कामगाराने एक चहा प्रेमी लांबून ओळखला, हसला आणि खुणे ने या म्हणाला, मला काहीच नाही समजलं , म्हणून  त्याने माझा हात धरला आणि पहिल्या यांत्त्र कडे घेऊन गेला आणि पोत्याटली पान माझ्या हातात टाकली आणि टाक म्हणाला आणि आमच्या कुटुंबाला काढा फोटो, अस करत त्याने मला अक्खा कारखाना फिरवला आणि तोडक्या मोडक्या भाषेत मला सगळा process समजावला इतका काय माझा चेहेरा खुलला होता कि फोटो पण बरे आले माझे. पण ही लोक  खूप हसरी आहेत  सारखी तोंड वर smile आणि हा माणूस तर मला अगदी देवदूता  सारखाच वाटत होता, मला स्वर्गातूनच त्याने हिंडून आणल होत अगदी हात धरून, मग आम्ही खरेदे  केली (ते सांगायलाच नको)पण हा माणूस काही दिसे न  शेवटी सापडलाच, एका बाकावर बसला होता (हसत)त्याले टीप म्हणून  थोडे पैशे दिले तर असू देत म्हणाला, शेवटी दिलेच मी, पण एरवी आपल्या मागे लागोन गोष्टी विकणारे आणि हा स्वताहून आपल्याला कारखाना दाखाहून पण पैसे नको म्हणारा माणूस बघून मी त्याचा चहा ता झालो.

एकाच गोष्टीची फार खंत वाटली  त्या चहाच्या कारखान्यात डीप डीप चहा होता चान उकळून नाही दिला :( . म्हणजे चहा नको का हो द्य्याला चहाच्या कारखान्यात? आता कोकणात canned tuna दिला तर चालेल का? भोपाळला गोदरेज फूड्सच Audit करताना आम्हाला ती  लोक पाण्याच्या बरणीत ते jumping च fruit juice दय्याचे एकदम ताझं, तसा चहा मिळाला असता तर गळ्यातली माळच  काढून दिली असती मी पूर्वीचे राजे द्यायचे तसे.

दुसर्या दिवशी आम्ही थोड (जास्तच)  आरामात निघालो आणि तसही आमच हॉटेलं पासून मुन्नार तासा भराच्या अंतरावर होत  त्या मुळे आम्ही मुन्नार ला शीरतानाच एका चांगल्या ठिकाणी जेवलो. आमच्या हॉटेलात मल्लू खाणं नसून पंजाबीच होत आता केरळ ला जाउन पंजाबी कोण खाईल? पण तो वेटर म्हणला कि सगळे गेस्ट बाहेरचे असतात न म्हणून नाही करत मल्लू , तिथे तर नाश्ता करायला एक गुजराती कुटुंब शेव, पुऱ्या, ठेपले, लोणची आणि अस बरच काही घेऊन यायचे आणि तो सगळा नाश्ता करायचे …. आत्ता बोला ही लोक काय खाणार मल्लू जेवण? अंड बघून नाक मुरडलं  बाईने …. जाऊद्या नसत सगळ्यांच्या नशिबात   मासे खाणे. तर पहिल्यांदा आम्हाला त्या हॉटेलात केरळ special माशे आणि  भात खाईला मिळाला त्या नंतर खुपदा म्हणजे रोझच मी सांबर भात नाहीतर तत्सम काहीतरी खाल्लं.

मुन्नार अख्खं टेकडी वर आहे  सगळे वेडी वाकडी वळण आणि घाट रस्ता, म्हणजे तुम्ही जर  नुसतच जर गाडीतून  फिर्लात न तरी सुद्धा एक सहल होते.  ड्रायवर  आम्हाला एका थीम  पार्कला घेऊन गेला रोप वौकिंग ,सायकलिंग अस काहीतरी होत प्रवेश शुल्क १५०० का काहीसा होता आणि बसा किव्हा नका तेवढेच पैशे मग आम्ही  तिथे न जात सरळ Eravikulam National Park ला गेलो, तिथे भली मोठी होती, पण आम्ही जायचच  अस ठरवल होत म्हणून थांबलो, एकूण अस लक्षात आल कि लोक तिथे कॅम्प करायला वगेरे जातात, मग समजल कि ती रंग बस साठी होती,पण ती बस कुठे घेऊन जाणार वगेरे काहीच ठाऊक न्हवत. एक  तास भर थांबल्यावर आमचा नंबर लागला आणि ती बस आम्हाला अजून एका उंच टोकावर घेऊन जायला लागली, अगदी एक गाडी जाइल एवढीच जागा, मधेच एक गेट आणि मग सुसाट वेगात तो बस वाला निघाला समोरून तशीच छोटी बस आणि आमची बस  एकदम कडेला  जाउन थांबून पुढे गेली, साधारण  पणे आपण सगळ्यांनीच अश्या चित्तथरारक बस मधून प्रवेश  केला असतोच त्यांच्या करता रोजचच  काम  असत आपण उगीच जीव मुठीत घेऊन बसतो. एका वळणावर मग अचानक आम्हाला   एक ढग  खालून वर  येत असताना दिसला आणि सगळी लोक सैर वैर होऊन फोटो काढायला धावले मग कुणाच्या ही लक्ष  त्या  रस्त्या कडे गेले नहि.

एक दहा मिनटाने आम्हाला  त्या बस ने एका डोंगरावर सोडला, आता काय? तर  ते National  Park निलगीरी थार  नावाच्या एका बकऱ्या साठी प्रसिद्ध आहे तो प्राणी डोंगरावर राहतो आणी  सहज कडा चढतो, जगात सर्वात जास्त बकरे इथेच ह्याच ठिकाणी मिळतात. वास्तविकता हे बकरे साहेबांनी आपली शीकारीची हौस भागवायला आणले होते, पण आता हे एक  "Reserve" आहे इथे (आणी भारतात )आता (कायद्याने) बंदी आहे. परत एका चढाई वर आम्हाला चढायला लागल , त्या गेट च्या आत जाउन नुस्त चालायचं होत मैल भर, मला टिकेट सापडलाच नाही, एक तर कुणी टिकेट विचारल की  मी खूप घाबरतो, उगीच , मग त्याला मी इतर सगळी कागद दिले पण टिकेट काही दिले नाही, पण हे केरळचे लोक हसरीच असतात, राहूद्या राहूद्या चालेल म्हणला (ते टीकेत तीन दिवसाने मला माझ्या पाऊच  मध्ये नित घडी करून ठेवलेल दिसल).  तो छोटा स रस्ता इतका मोहक होता एक तर ढग खालून बघायची सवय त्या मुळे वरून खाली ढग बघायला वेगळच  वाटत होत, तस आपण विमानातून बघतो, पण हे उभा राहून मोकळ्यात आणि ते ढग अशे एकदम घरातून निघाल्या सारखे, धूर असतो बघा असा चिमणीतून किव्हा कोकणातल्या घरातून असा निघत असतो? तसाच पण पांढरा ….  शूभ्र  थवेच थवे … थंड वातावरण सग्ळ  हिरवगार विविध आकाराचे ढग डोंगर झाड  छोटा रस्ता , एकदम ताज तवाना वत्ल.  मग आम्ही  शेकड्याने फोटो काढले, पण क्यामेरा भाव टिपतो  भावना नाही ते वाहणारे ढग थंड हवा सळसळणारी पान कसा काय टिपणार? त्या पेक्षा दोनच फोटो काढून चार घटका त्या जागेचाच आस्वाद घेतला असता तर जास्त बर झाला असत. हे दृश्य माझ्या  मनात अगदी थांब रुतलं आहे, त्या झुरिक च्या छोट्या विमानात बसून ते आल्पस पहिला होता न?अनेक वर्षान पूर्वी तस झाल नशिबाने तेव्हा माझ्या कडे विमानात न्हवता क्यामेरा नाहीतर त्या फोटो पाई मी आल्पस बघितलाच नसता. तर आम्ही मह ते मैल बर अंतर चढलो तो बकरा वजा हरण पाहिलं त्याचा पिल्लू पहिल. पुढे एक गेट होत, मला वाटत ते  आतल्या hiker लोकां साठीच होत , काय मस्त वाटेल न? रात्री मिट्ट अंधार आणि अस फेर फटका मारायचं.  खूप सोंदर्य सुधा कधी कधी गूढ आणि थोडा भीती दायक वाटू शकतो. कोल्हापूर ते कोकण जाताना त्या राधानगरी घाटात असच दिसत निसर्ग ……

दोन अडीच तास फिरून मग आम्ही पुन्हा बस च्या रांगेत उभे राहिलो आणि दहा मिनटात खाली आलो, पण खाली पण चांगल होत. वाटेत थांबून कडक चहा घेतला (तो लागतोच त्याच्या शिवाय पान हलत नाही आणि इथे तर पान सुधा चहा चीच).  वाटेत थांबून आम्ही भुट्टा  खाल्ला आणि गम्मत म्हणजे तो भुट्टा  शेकायची पद्धत मला आवडली.  आमच्या लहान पणी , कालही वाला यायचा तो काय ते पोव्देर लावायचा आणि हाताने एक चक्र फेरउन अशी आग काढायचा  त्या वर ते पातेलं उपड  ठेऊन मस्त गरम करायचा, तर ही लोक भुट्टा असा भाजत होते.

मुन्नार ला एके ठिकाणी कथकल्लि  आणि कालारीपायातु चे प्रयोग होतात तास भाराचे कार्यक्रम असतात आम्हाला काय त्या नाच मध्ये रस न्हवता म्हणून आम्ही तिथे तो मारामारी वाला कार्यक्रम पाहिला (टीकेत तस महाग आहे, पण लोक कला जपतायेत म्हणून चालेल), अस खाली कुस्तीचा कसा आखाडा असतो तस  होत तीन बाजूला बाजूला वर अश्या खुर्च्या टाकल्या होत्या आणि खाली त्या हौदा सारख्या जागेत ती मुल काय काय करामती  करत होती म्हणून सांगू , चाकू म्हणू नका तलवार म्हणून नका दान पट्टा म्हणून नका वेड्या वाकड्या उद्या काय धाधड उड्या  काय मग  दिवे घेऊन काय नाचले फारच छान, म्हणजे लोककला जपायची आणि त्यात थोडे पैसे मिळाले तर तरुण मुल सुधा त्यात अपोप येत असतील न, साधीच मुल होती, पण मग नेहमी सारख फोटो काढायचे आहेत का? अस म्हणून फोटो काढून थोडे पैशे कमवायला बघत होते . पण काय हरकत आहे ते थियेटर वाले जबर पैशे घेत होतेच न? त्या पोरांनी सुधा थोड कमवले तर काय हरकत आहे? ह्या लोकांच एक खूप चांगलंय म्हणजे त्या लोकांनी पर्यटन ह्याचा खूप चांगला उपयोग करून घेतला आहे आणि फार महाग अस हि नाही आणि खूप गर्दी केली आहे घाण आहे बाहेरची लोक घुसून काही धंदा करून त्रास देतायेत असही नाहीये. ती लोक मुळातच हुशार असतात आणी जाज्वल्य अभीमान आपल्याकडे चार लोकांपुढे मराठी बोलायला लाजणारी माणसं आहेत. आपलेच पाय  खेचायचे आणि आणि बाहेच्या लोकानां आत येऊ द्यायचं. महाराजान पासून चालू आहे  आता काय बदलणार?

मग आम्ही "परत" थोडी खरेदी केली (आणी मी चहा घेतला), दुकानदार बाई होती मी चहा घेतला तिथे पण, बाइका भारी आहेत (म्हणजे नुसत्या शरीराने नाही), खूप ठिकाणी पाहिलं मी, जाताना वाटेत काहीतरी खाईला घेऊन जाऊ असा विचार केला, कारण केरळात पनीर नको वाटत होत अस ही मला पंजाबी जेवण फार रुचत नाही आणि त्यात एक मल्याळी माणूस करणार म्हणजे बोंबलाच. आमच्या हॉटेल जवळच (तरी एक चार किलोमीटर अंतर असेल) एक घागुती हॉलिडे होम होत तिथे थांबून विचारल तर एक माणूस tv पाहत होता, काही नाही म्हणला, मुलीला बाथरूम ला जाईच होत, त्याला विचारल जाऊ दे का? हो हो म्हणला मग ती आणि तिला सोबत म्हणून बाईको  दोघी गेल्या घराच्या पाठच्या बाजूला, इथे स्वचः असत त्यामुळे तसा प्रोब्लेम न्हवता. बाहेर मी थांबलो होतो तेव्हा एक बाई मला स्वयपा घरात जातान दिसली तिला विचारल काही खाईला मिळेल का म्हणून  थांबा बघते म्हणाली, तो पर्यंत दोघी आल्या मग ती बाई बाहेर आली आणि काय हवाय म्हणाली म्हंटल काय द्या असेल ते, संभार आहे, फिश फ्राय  एकच आहे पोळ्या देते म्हणली , म्हंटल लोकल खाईला मिळालच नाही आणि ही आमची मुलगी वेज आहे  म्हणालो, बर म्हणाली देते मी  सगळ जेवण,  तीन बांधून दिल खूप सार , आमच्या हॉटेलात  जाउन पहिल तर तिने भाजी कोशिंबीर मासा सांभार भात पोळ्या  असा  सगळाच दिल होत. किती झाले? १७५०- माझा चेहरा लगेच बोलतो आ वासून बघीतल तर तिने कागद दिला त्यात १७५/- अस होत अरे सॉरी सॉरी… एक शुन्य जास्त लावला चुकून. म्हणजे एक वीस सेकंदात माझ्या भावना कौतुक  आश्चर्य राग  आदर इतक्या ठिकाणी फिरून आल्या, मग आम्ही सगळेच हसलो तिला दोनशे दिले म्हंटल ठेवा "लीली आणटी" तीच Lilly Gardens  Holiday homes नावच हॉटेल चालवतात नवरा बायको. तिने पण हसून स्वागत केल निरोप दिला आणि जेवण गरम आणि स्वस्तात दिल. ह्या छोट्या गोष्टीन मुळेच खूप फरक पडतो आता आम्ही तिथे आयुष्यात परत कधी जाणार सुधा नाही हजार मागितले असते तरी मला द्यावे लागले असते, पण त्या बाईने आम्हाला फक्त भाताचे आणि माश्याचे पैशे लावले होते मुलीला फुकट दिल होत, पण हा अनुभव मला आणिक के दोन दा   आला सांभार राइस चे काय पैशे घेणार मुलीलाच देताय न ?

त्या दिवशी पोट आणि मन दोन्ही भरून गेल …. दुसर्या दिवशी आम्हाला ठेकाडी ला जाईच होत …